Mieczysław i Grażyna Bakalarzowie
Mistrzowie szachowi, którzy z kraju nad Wisłą przyjechali do kraju nad Mozelą, by tu założyć pierwsze w Luksemburgu Centrum Szachowe, kształcące dzieci i młodzież w arcytrudnej sztuce gry w szachy. Swoją pasję przekazali setkom młodych szachistów, w tym własnym dzieciom, które dziś same mają na swoim koncie mistrzowskie laury.
Mieczysław „Mietek” Bakalarz (rocznik 1960) Mistrz Międzynarodowy FIDE (Światowa Federacja Szachów) w 1987 r. wyjechał, z żoną Grażyną również silną szachistką, z Polski do Holandii. Po wielu przeprowadzkach dotarli w 1994 roku do Trier, gdzie Mietek rozpoczął pionierską działalność jako nauczyciel szachów w szkołach. Jego udział w Międzynarodowym Turnieju Szachowym FAMA w Belvaux w Luksemburgu został dostrzeżony i doceniony przez organizatorów, czego konsekwencją było zaproszenie do stałej współpracy. I tak od kwietnia 1995 r. Mietek Bakalarz stał się trenerem i zawodnikiem klubu Belvaux, by w roku 1999 r. przejść do klubu Le Cavalier Differdange, którego członkiem jest do dziś. Jako trener osiągnął najwyższą licencję A uznaną przez Ministerstwo Sportu Luksemburga jak również licencję Trenera FIDE. Równolegle realizował swoją drugą pasję – popularyzowanie nauki gry w szachy w szkołach. W latach 2005–2017 prowadził zajęcia w Szkole Europejskiej – najpierw na Kirchbergu, potem w Mamer, a od 2019 r. także w Szkole Polskiej. Jest też cenionym referentem na Międzynarodowych Konferencjach poświęconych programowi „Szachy w Szkole”.
Należy podkreślić, iż państwo Bakalarzowie to prawdziwa szachowa rodzina, bowiem Grażyna – to także zawodowa szachistka, Mistrzyni FIDE, która nie tylko przez wiele lat pełniła funkcję trenera szachowego w klubach w Schifflange i Differdange, ale także prowadziła zajęcia z szachów w Szkole Europejskiej na Kirchbergu. Oboje wielokrotnie reprezentowali Luksemburg na Szachowych Mistrzostwach Europy (w latach 2003–2010) oraz Olimpiadach Szachowych (2002–2018), W szachy grają także dzieci państwa Bakalarzów. Klasę szachową w Szkole Europejskiej po mamie objęła młodsza córka – Bianka, która już w 2004 r. zdobyła Mistrzostwo Luksemburga w kategorii wiekowej do 10 lat, natomiast starsza córka – Janet ma na koncie wiele znaczących szachowych trofeów: w 2003 r. została wicemistrzynią Luksemburga w kategorii wiekowej do lat 12, a zaledwie rok później mistrzynią Luksemburga kobiet. Brała także dwukrotnie udział w Szachowych Mistrzostwach Świata Dzieci. Urodzony w 2006 r. syn państwa Bakalarzów, Adrian, także jest zapalonym szachistą.
Wracając jednak do początków luksemburskiej przygody rodziny Bakalarzów, po przeprowadzce nad Mozelę, zdecydowali się zbudować w 1999 r. dom w Biwer, w którym powstało w 2005... Centrum Szachowe – szachowa szkoła z prawdziwego zdarzenia; „GM Bakalarz Schachzentrum” – jedyne takie w całym Wielkim Księstwie. W Centrum Szachowym państwa Bakalarzy zajęcia odbywały się głównie w soboty, a uczestniczyć w nich mogli zarówno najmłodsi – nawet 5-latkowie, jak i szlifujący swoje umiejętności nastoletni pretendenci do szachowych tytułów mistrzowskich. Centrum Szachowe było jednak przede wszystkim projektem egalitarnym i przyjść tu mógł każdy, niezależnie od umiejętności i aspiracji. Celem, który przyświecał państwu Bakalarzom było bowiem nie tyle szkolenie szachowych mistrzów, co pomoc w rozwoju intelektualnym dzieci i młodzieży. Wiedzieli oni, na długo przed tym, zanim Parlament Europejski (w 2012 r.) oficjalnie zarekomendował szachy w szkole i nim Uniwersytet Trewirski opublikował wyniki swoich badań w tym zakresie, iż nauka gry w szachy pomaga dzieciom i młodzieży w koncentracji, nauce przedmiotów ścisłych, rozwija logiczne myślenie i uczy podejmowania decyzji oraz szybkiego rozwiązywania problemów. Specjalnie dla programu Szachy w szkole opracowali serię zeszytów do nauki szachów dla dzieci od 5 do 10 lat „Spaß mit Schach”, które zostały wydane w językach niemieckim, francuskim, polskim, niderlandzkim i czeskim. O działalności biwerskiego „Schachzentrum” pisała wielokrotnie i zawsze bardzo entuzjastycznie luksemburska prasa, m.in. „Luxemburger Wort” oraz „Telecran”.
Skoro już mowa o aktywności Centrum Szachowego państwa Bakalarzy, to bezwarunkowo wspomnieć należy o ich działalności organizacyjnej, bowiem nie tylko brali oni udział w turniejach szachowych, ale też takowe organizowali. Były to wyjazdy dla zawodników Luksemburga na turnieje zagraniczne do Francji, Belgii, Holandii, Austrii, Niemiec, Szwajcarii, Czech, Szwecji oraz oczywiście do Polski, z których wymienić tu wypada choćby najważniejsze:
– 1998 i 1999 na Memoriał Akiby Rubinsteina w Polanicy Zdroju,
– 2005 i 2006 na Festiwal Konika Morskiego do Rewala,
– 2016 i 2017 Festiwal o Puchar Karkonoszy w Karpaczu.
Oczywiście Mieczysław i Grażyna Bakalarzowie organizowali także szachowe wydarzenia także na terenie Wielkiego Księstwa, np. mecze towarzyskie (np. w 1999 r. dla młodzieży z Trewiru oraz w 2004 r. dla młodych szachistów bawarskich), ale także międzynarodowe turnieje szachowe, w tym 11 edycji (1998–2008) pod egidą luksemburskiego Ministerstwa Sportu, 3 edycje (2006–2008) w salonie Renault w Beggen oraz – projekt najciekawszy, bo łączący rywalizację sportową z pokojowym przesłaniem, będący swojego rodzaju zlotem młodzieży szachowej z całego świata – Festiwal Młodzieżowy „Szachy dla Pokoju”, którego 5 edycji odbyło się w latach 2011, 2012, 2013, 2015 i 2019. Przy okazji edycji w 2011 r. państwo Bakalarzowie zorganizowali także Międzynarodową Konferencję „Edukacja i Wychowanie dzieci i młodzieży przez szachy” w ówczesnej siedzibie Schengen Peace Foundation w Kochhaus w Schengen.
Ostatnia edycja odbyła się w 2019 r. pod nazwą Mistrzostwa Młodzieży Schengen i miała miejsce w Youth Hostel Luxembourg City we współpracy z Schengen Peace Foundation Luxembourg oraz Śląskim Związkiem Szachowym. W imprezie tej wzięło udział 141 dzieci z 16 krajów, a w programie, oprócz zawodów szachowych znalazło się także miejsce na obszerny program kulturalny związany z obchodami dnia Europy 9 maja. Imprezę tę swoim patronatem objęła Międzynarodowa Federacja Szachowa FIDE, którą na miejscu reprezentował pan Łukasz Turlej (wiceprezes). Drugim patronem było ECU (European Chess Union), zaś turniej znalazł się w kalendarzu najważniejszych imprez tej organizacji, a każdy uczestnik dostał certyfikat ECU. Wreszcie honorowym patronatem objęła „Szachy dla Pokoju” Ambasada RP w Luksemburgu, zaś wszyscy uczestnicy Mistrzostw zostali uroczyście przyjęci w siedzibie przez JE Ambasadora RP Piotra Wojtczaka. O wydarzeniu tym informowały media i największe portale internetowe. Zostało ono wyróżnione na corocznym rozdaniu nagród za inicjatywy pokojowe w 2019 r. w budynku Schumana Unii Europejskiej. Niezwykle ciekawy materiał filmowy dokumentujący udział polskiej drużyny w „Szachach dla Pokoju” obejrzeć można pod tym adresem: www.facebook.com/SZSzach/videos/826547851045449/
I na koniec krótkie podsumowanie osiągnięć szachowych rodziny Bakalarzy:
Mieczysław „Mietek” Bakalarz jako trener FIDE i z licencją A dla Luksemburga:
04.1995–04.1999 trener i zawodnik w klubie Belvaux
04.1999 – do dziś trener i zawodnik w klubie Le Cavalier Differdange
05.09.–12.09.1996 Bursa (Turcja) trener podczas Mistrzostw Świata Szkół
1997 – 04.2007 trener narodowy dla dzieci i młodzieży w Luksemburgu
08.12.–18.12.1997 Cannes (Francja) trener podczas Mistrzostw Świata Dzieci i Młodzieży
08.07.–17.07.1998 Mureck (Austria) trener podczas Mistrzostw Europy Dzieci i Młodzieży
11.11.-23.11.2009 Antalya (Turcja) trener podczas Mistrzostw Świata Dzieci i Młodzieży
19.10.-31.10.2010 Porto Carras (Grecja) trener Mistrzostwa Świata Dzieci i Młodzieży
17.11.-27.11.2011 Caldas Novas (Brazylia) trener Mistrzostwa Świata Dzieci i Młodzieży
07.11.-19.11.2012 Maribor (Słowenia) trener Mistrzostwa Świata Dzieci i Młodzieży
17.08.-25.08.2012 Praga (Czechy) trener podczas Mistrzostw Europy Dzieci i Młodzieży
Mietek Bakalarz jako nauczyciel szachów:
2005–2017 Szkoła Europejska Kirchberg i Mamer
2019- do dzis Polska Szkola w Beggen
2016, 2017 (Niemcy) referent na Międzynarodowym Kongresie Szachów w Szkole
2018 Cieszyn (Polska), referent na Międzynarodowym Kongresie Szachów w Szkole
2019 Liptovsky Mikulaś (Słowacja) referent Międzynarodowym Kongresie Szachów w Szkole
Mieczysław „Mietek” Bakalarz jako zawodnik Mistrz Międzynarodowy FIDE:
04.1996 Mistrzostwa kraju 2-4 miejsce (3 zawodników miało te same punkty)
2000, 20001, 2003 1 miejsce w Mistrzostwach Luksemburga (jednak bez tytułu Mistrza Luksemburga, gdyż takowy nie mógł być przyznany p. Bakalarzowi, który nie był jeszcze wtedy oficjalnym reprezentantem tego kraju)
2009 i 2011 Mistrz Luksemburga
2004, 2005, 2007, 2008, 2010 Mistrzostwa Europy Indywidualne
2003, 2005, 2007 Mistrzostwa Europy Drużynowe
2004, 2006, 2008 Olimpiady Szachowe
Grażyna Bakalarz jako zawodniczka Mistrzyni FIDE:
2004, 2007, 2008, 2009 Mistrzostwa Europy indywidualne
2002, 2004, 2006, 2008, 2014, 20016, 2018 Olimpiady Szachowe
Grażyna Bakalarz jako trener:
1999-2012 Klub Schifflange
2013 do dziś Klub Differdange
Grażyna Bakalarz jako nauczyciel szachów:
2015–2017 Szkoła Europejska Kirchberg
Janet Bakalarz jako zawodniczka:
2003 wicemistrzyni Luksemburga do 12 lat
2003, 2005 Mistrzostwa Świata Dzieci
2006 Olimpiada Szachowa w Turynie (Włochy)
2004 Mistrzyni Luksemburga Kobiet
Bianca Bakalarz jako zawodniczka:
2004 1–3 miejsce Mistrzostwa Luksemburga do 10 lat (3 zawodników miało tyle samo punktów)
Bianca Bakalarz jako nauczyciel szachów:
2017–2018 Szkoła Europejska na Kirchbergu i w Mamer