Po roku 2004, kiedy to Polska wraz z 9 innymi krajami stała się państwem członkowskim Unii Europejskiej, do Luksemburga zaczęło przybywać wielu Polaków. Pierwszą dużą falę migracji z Polski stanowili młodzi, dobrze wykształceni ludzie, szukający pracy w instytucjach UE. Przybyli tu na kilka lat przed momentem, w którym Luksemburg otworzył swój rynek pracy także dla obywateli z tzw. nowych państw UE. Ich energia, zupełnie nowe spojrzenie na kwestie związane z emigracją i ogólnie – życiem za granicą, ich potrzeba odnalezienia się tutaj, a jednocześnie „oswojenia” nowej rzeczywistości, była katalizatorem do podejmowania wspólnych działań, do szukania się we wspólnych obszarach zainteresowań, wreszcie do tworzenia nieformalnych na początku grup, które z czasem przybierały osobowość prawnie zdefiniowaną. Tak w lipcu 2007 r. powstało stowarzyszenie polska.lu asbl.
Na początku było forum. Takie zwykłe – internetowe forum dyskusyjne na jednym z polskich portali prasowych. Forum integrowało przede wszystkim nowo przybyłych do Brukseli polskich pracowników instytucji europejskich. Na marginesie tej, już podówczas dużej grupy, funkcjonowała nieliczna społeczność tych, którzy albo już trafili do Luksemburga, albo dopiero się tu wybierali. Szybko okazało się, że funkcjonowanie na marginesie – nawet to „wirtualne” – Polaków w Luksemburgu nie interesuje i tak gdzieś w zamierzchłym 2005 r. powstało forum „Luksemburg-Luxembourg”, by po roku działania oderwać się od platformy medialnej, na której zostało utworzone i zacząć żyć własnym życiem pod nazwą polska.lu, oczywiście na stronie internetowej o adresie www.polska.lu. Trzech autorów tego projektu (Marcin, Tomek i Szymon), którzy zdążyli się już wtedy spotkać w świecie realnym, postanowiło, iż w nowej niezależnej strukturze polska.lu będzie nie tylko forum dyskusyjnym, ale stanie się pierwszym internetowym portalem informacyjnym, przedrukowującym najważniejsze informacje z prasy luksemburskiej (oczywiście w tłumaczeniu na jęz. polski) oraz publikującym artykuły na temat życia luksemburskiej (i nie tylko!) Polonii – wydarzeń kulturalnych, społecznych czy politycznych. Portal dość szybko nawiązał partnerskie kontakty z lokalnymi mediami, dzięki czemu zyskał pozwolenie na korzystanie z zasobów tak luksemburskiego Worta, jak i nieistniejących już dziś, acz podówczas bardzo popularnych, mediów anglojęzycznych – station.lu oraz 352.lu, a także bezpłatny dostęp do olbrzymiego zasobu zdjęć, prezentujących wszystkie niemal zakątki Luksemburga, będącego w gestii luksemburskiego ONT.
Kolejnym krokiem było nawiązanie kontaktu z funkcjonującymi już w Luksemburgu organizacjami polonijnymi (Towarzystwo Kultury Polskiej im. Mikołaja Reja; obecnie RejClub), co zaowocowało wymianą informacji o organizowanych imprezach (których zapowiedzi od tej pory pojawiały się regularnie na łamach polska.lu), a w swoim czasie – także współpracą przy organizacji tego rodzaju imprez. Na tamtym etapie jednak najważniejszym zadaniem wyznaczonym sobie przez twórców polska.lu było dotarcie z informacją w języku polskim do możliwie jak najszerszej grupy Polaków mieszkających w Luksemburgu. Dlatego też, oprócz typowych „newsów” oraz artykułów promujących wszelkie przejawy działalności polonijnej, utworzono na stronie Informatorium. Działem tym od początku zajęła się Danuta Szuba – obecna wiceprez polska.lu asbl – i przy wsparciu wielu autorytetów (w tym przede wszystkim Danuty Stypuły), olbrzymiemu wkładowi pracy informatycznej Tomasza Gorazda oraz dzięki pomocy Ambasady RP w Luksemburgu, udało się stworzyć to stale aktualizowane i obecnie największe polskojęzyczne kompendium wiedzy o życiu w Luksemburgu.
Wracając jednak do momentu, metaforycznie ujmując – sprzed Wielkiego Wybuchu – do polska.lu za pośrednictwem forum zgłaszały się kolejne osoby z propozycjami pomocy przy prowadzeniu portalu oraz z własnymi ciekawymi pomysłami na rozszerzenie działalności nieformalnie podówczas działającej ekipy. Coraz większa była także potrzeba podejmowania własnych działań organizacyjnych i przestały wystarczać już spontanicznie organizowane spotkania wśród młodej Polonii, wspólne wyjazdy na pikniki czy inne formy rekreacji. W ten sposób licząca podówczas kilkanaście osób grupa zarejestrowała w 2007 r. w luksemburskim Rejestrze Firm i Stowarzyszeń organizację pod nazwą polska.lu asbl.
W tym samym czasie uruchomiono w Luksemburgu Ambasadę RP, co dało luksemburskim stowarzyszeniom polonijnym dobre oparcie w działaniach organizacyjnych i szanse na skorzystanie za pośrednictwem tej placówki z dotacji na działalność polonijną oraz promocję kultury polskiej. W tych sprzyjających okolicznościach projekt, który od dawna marzył się założycielowi i prezesowi (2007-2022) polska.lu asbl – Marcinowi Wierzbickiemu – mógł wreszcie ujrzeć światło dzienne. Projekt ten to Festiwal Kultury Polskiej (szerzej omówiony w osobnym artykule ), którego pierwsza edycja miała miejsce w 2008 r.
Kolejnym dużym projektem realizowanym przez polska.lu asbl w tamtym czasie był Festiwal Filmu Europy Środkowej i Wschodniej, istniejący obecnie niezależnie pod nazwą CinEast. Wtedy, a więc w 2008 r., do polska.lu asbl zgłosiła się grupa miłośników kinematografii, którzy zachęceni sukcesem zorganizowanego wcześniej w Luksemburgu nieformalnego pokazu filmowego pod nazwą „Tydzień filmu polskiego” szukali wsparcia organizacyjnego, dzięki któremu przegląd taki mógłby uzyskać formalną oprawę i stać się pełnoprawnym wydarzeniem rangi festiwalu. Pomysł współtworzenia ciekawej imprezy promującej polską sztukę filmową spodobał się na tyle członkom polska.lu asbl, że przez pięć kolejnych lat Festiwal Filmu Europy Środkowej i Wschodniej nie tylko pozostawał pod organizacyjnym parasolem stowarzyszenia, ale realnie – angażował niemal wszystkich członków polska.lu zarówno na etapie planowania, jak i realizacji. Festiwal, jeszcze pod auspicjami polska.lu asbl nazwany CinEastem, rozrósł się do tego stopnia, iż jego dalsze organizowanie mogłoby w znacznym stopniu utrudnić realizacje innych celów stowarzyszenia. Tym bardziej, że CinEast coraz bardziej stawał się projektem międzynarodowym (już w 2012 r. prezentował filmy z 12 krajów, a lata następne przyniosły znaczny rozwój w tej dziedzinie), podczas gdy podstawowym celem polska.lu asbl pozostawała promocja przede wszystkim kultury polskiej. Dlatego też, po pięciu niezwykle udanych edycjach, zarząd stowarzyszenia w porozumieniu z grupą osób skupionych wokół festiwalu CinEast, podjął decyzję o usamodzielnieniu się tego projektu. Mimo iż od niemal 10 lat CinEast nie jest już projektem polska.lu, stowarzyszenie pozostaje w ścisłej współpracy z organizatorami festiwalu, zapewniając mu co najmniej patronat medialny, a niekiedy nawet współorganizując polskie wydarzenia na festiwalu CinEast.
Trzecim dużym cyklicznym projektem realizowanym w ramach działalności polska.lu asbl są Dni Teatru Polskiego. To obecnie cieszące się ogromną popularnością, odbywające się co roku i trwające kilka dni wydarzenie, wyrosło z pomysłu dotarcia do najmłodszej polonijnej publiczności z przedstawieniem teatralnym zaprezentowanym przez prawdziwy teatr dla dzieci „zaimportowany” z Polski. O tym, co z tego wynikło, przeczytać można w tym rozdziale: Dni Teatru Polskiego.
Oprócz dużych cyklicznych projektów, polska.lu stara się co roku organizować także imprezy mniejsze, jednorazowe. Najczęściej są to koncerty, ale zdarzają się też wystawy, warsztaty, spotkania. Warto wspomnieć, iż w historii swojej działalności ma polska.lu także epizod sportowy – w latach 2007–2012 wystawiała własną ekipę (a w zasadzie dwie – bo zarówno „dorosłą”, jak i „juniorów”) w turnieju amatorskich drużyn piłkarskich FC Europa w Luksemburgu. Wspierała także organizacyjnie funkcjonujący przez 2 lata w Luksemburgu amatorski Teatr.PLU, który z powodzeniem zaprezentował polonijnej publiczności kilka sztuk teatralnych.
Stowarzyszenie nawiązuje współpracę z innymi organizacjami polonijnymi oraz osobowościami luksemburskiej Polonii. Nie będzie chyba nadużyciem stwierdzenie, że zdecydowana większość bohaterów niniejszego projektu na różnych płaszczyznach, w różnym czasie i w różnym stopniu współpracowała z polska.lu asbl albo co najmniej była wspierana medialnie przez portal Polaków w Luksemburgu. Wsparcie dla wszelkich inicjatyw luksemburskiej Polonii – tak kulturalnych, społecznych, jak i biznesowych – jest, obok popularyzacji kultury polskiej w Luksemburgu, jednym z priorytetów działania polska.lu asbl. Stowarzyszenie ściśle współpracuje także z Ambasadą RP od początku jej istnienia w Luksemburgu. Współpraca ta przejawia się w realizacji projektów własnych stowarzyszenia dzięki dotacjom przyznawanym przez Ambasadę, ale także – we wsparciu organizacyjnym w realizacji przez Ambasadę wielu jej projektów i wsparciu medialnym działań Ambasady.
Polska.lu to także tworzone na żywo archiwum życia polonijnego. Wszystkie (albo prawie wszystkie) działania luksemburskich organizacji polonijnych podejmowane od 2007 r. znajdują swoje odzwierciedlenie w licznych relacjach i fotoreportażach opublikowanych i zarchiwizowanych na stronie www.polska.lu. Obecnie celem polska.lu jest także dotarcie do najstarszych źródeł o życiu luksemburskiej Polonii, utrwalenie najważniejszych faktów i w ten sposób ocalenie ich od zapomnienia. Niniejszy projekt – polacy.lu – przygotowywany wspólnie z Ambasadą RP w Luksemburgu jest jednym z elementów realizacji tej koncepcji.
Stowarzyszenie polska.lu asbl zrzesza obecnie 24 członków. W zarządzie zasiadają: Danuta Cichecka-Szuba (prezes), Urszula Dziwulska (wiceprezes), Adam Wilczyński (skarbnik), Agnieszka Bartczak (sekretarz) i Agnieszka Woźniczko (członek).
